ضوابط و مقررات شهرسازی و ساختمانی

طرح تفصیلی شهر نی ریز

اسفند ماه 1395

 

فصل اول: تعاریف طرح تفصیلی

 

 

با توجه به اینکه کلمات به کار برده شده می توانند دارای تفسیر های مختلفی باشند، تعاریف طرح تفصیلی به شرح ذیل می باشد:

1-1-    پروانه ساختمانی

مجوزی حقوقی که نحوه احداث بنای جدید یا تغییر بنای موجود را پس از طی تشریفات اداری به صورت فرم منضم به نقشه‌های مصوب از طرف شهرداری صادر و یک نسخه از آن همراه با نقشه‌های لازم و مصوب در اختیار مالک قرار می‌گیرد تا براساس آن نسبت به احداث بنا اقدام نماید.

1-2-    قطعه زمین

زمینی است یکپارچه با مرز و محدوده مشخص که دارای سند ثبتی بوده و یا صدور سند ثبتی برای آن برابر با قوانین جاری بلامانع است.

1-3-    مساحت زمین

مساحت محاسبه شده با توجه به ابعاد درج شده در سند مالکیت و یا کل مساحت زمین مندرج در سند و به مترمربع می‌باشد.

1-4-    افراز

عبارت‌است از جدا کردن سهم مشاع شریک یا شرکاء و یا تقسیم مال غیرمنقول مشاع بین شرکا به نسبت سهم آنان

1-5-       تفکیک زمین (عرصه)

عبارت است از تقسیم یک قطعه زمین با یک پلاک ثبتی مشخص به دو یا چند قطعه کوچکتر به نحوی که هریک از قطعات کوچکتر از نظر ثبتی بتواند به صورت مجزا دارای سند شود ومورد تملک قرار گیرد.

1-6-       تفکیک آپارتمان (اعیان)

تفکیک ساختمانهایی که بصورت چند واحدی و یا آپارتمان احداث شده‌اند باتوجه به گواهی پایان کار صادره از طرف شهرداری و قانون تملک آپارتمان‌ها و آئین‌نامه آن تفکیک صورت می‌گیرد.

1-7-       تجمیع

در یک تعریف کلی عبارت است از عکس‌ عمل تفکیک زمین به‌نحوی‌که امکان تبدیل دو یا چند قطعه زمین مجاور یکدیگر از نظر ثبتی به یک پلاک وجود داشته باشد.

1-8-    ارتفاع ساختمان

فاصله قائم بالاترین حد یک ساختمان از روی آخرین سقف تا رقوم کف معبر دسترسی مجاور قطعه زمین است، ارتفاع خرپشته، جان‌پناه (حداکثر 8/0 متر)، اطاقک آسانسور، برج خنک‌کننده، دودکش، منبع ذخیره آب، آنتن و نظیر آن جز ارتفاع ساختمان محاسبه نمی‌شوند.

تبصره : درخصوص سقف شیب‌دار ارتفاع ساختمان، فاصله قائم بالاترین قسمت خط‌الرأس سقف شیب‌دار تا رقوم کف معبر می‌باشد.

1-9-   کف معبر ـ تراز مبنا  

متوسط مرتفع‌ترین و پایین‌ترین رقوم معبر مجاور به قطعه مالکیت موردنظر می‌باشد.

1-10-  ارتفاع طبقه

منظور از ارتفاع یک طبقه، فاصله قائم از کف تمام شده آن طبقه تا

کف تمام شده طبقه بالاتر است. ارتفاع طبقه آخر بنا حدفاصل کف

تمام شده آن طبقه تا کف تمام‌ شده متوسط سطح بام ساختمان است.

1-11-   ارتفاع مفید

فاصله کف تمام شده تمام یا قسمتی از هر طبقه تا پایین‌ترین حد ساخت‌وساز سقف همان طبقه.

متر      20/2HA³

تبصره : ارتفاع مفید طبقه آخر ساختمانها با سقف شیب‌دار متوسط، کمترین و بیشترین ارتفاع این طبقه می‌باشد و در هر صورت ارتفاع کمترین قسمت این طبقه از 20/2 متر کمتر نمی‌باشد.

                                      

1-12-   تراکم جمعیتی (ناخالص)

p)) جمعیت ساکن        (S) سطح محدوده

عبارت است ‌از نسبت جمعیت ساکن  ( p ) در هرمحدوده به کل سطح آن محدوده  ( S )  به‌ازای واحد سطح (نفر درهکتار)

1-13-   تراکم جمعیتی (خالص)

(P) جمعیت          (S) سطح مسکونی

عبارت است از نسبت جمعیت ( p )  ساکن در هر محدوده به کل سطح (S )  اختصاص یافته جهت کاربری مسکونی در آن محدوده به ازاء واحد سطح (نفر در هکتار)       

 

                                                         

1-14-   سطح زیربنای هر طبقه

عبارت است از سطح ساخته شده ساختمان در هر طبقه

1-15-   تراکم ساختمان

نسبت سطح ساخته شده در مجموع طبقات ساختمان ( به استثناء  سرپله و آن قسمت از زیرزمین و پیلوت که جهت پارکینگ، رمپ مورد نیاز و انباری و سایر مشاعات تأسیسات استفاده می‌گردد) به مساحت کل زمین و به درصد مشخص می گردد.

1-16-    سطح کل زیربنا

مساحت ساخته شده در مجموع طبقات ساختمان اعم از زیرزمین، همکف و طبقات و نیم طبقه و سرپله و رواق و گردش خریدار

1-17-   سطح اشغال

سطح زمین اشغال شده توسط ساختمان در طبقه همکف

1-18-   سطح اشغال مجاز

قسمتی از سطح پلاک که احداث بنا فقط در داخل آن مجاز بوده و تصویر خارجی‌ترین حد کلیه طبقات و یا هر نوع پیش‌آمدگی برروی قطعه زمین در آن قرار دارد.

1-19-   ضریب سطح اشغال

نسبت سطح زیربنای طبقه همکف به مساحت قطعه زمین را گویند و به درصد مشخص می گردد .

1-20-   فضای آزاد (حیاط ـ فضای باز)

سطحی می‌باشد که در روی آن هیچگونه بنایی احداث نگردیده و فقط برای استفاده از فضای سبز، استخر، حوض، آب‌نما، آلاچیق و سایر استفاده‌های محوطه‌سازی مورد استفاده قرار گیرد.

1-21-   طبقه همکف

قسمتی از ساختمان که ارتفاع کف آن از کف معبر (تراز مبنا) مجاور حداکثر 50/1 متر باشد.

1-22-   زیرزمین

قسمتی از ساختمان می‌باشد که ارتفاع روی سقف آن از کف معبر حداکثر 50/1 متر فاصله داشته باشد.

1-23-   پیلوت

عبارت است از تمام یا قسمتی از طبقه همکف که بصورت فضای سرپوشیده در زیر تمامی یا قسمتی از کف طبقه اول قرار می‌گیرد و کف آن هم سطح معبر یا بالاتر از آن است و صرفاً به‌عنوان پارکینگ، فضای باز عمومی و انبار مورد استفاده قرار می‌گیرد.  

1-24-   طبقات فوقانی

کلیه طبقات ساختمان که روی طبقه همکف احداث گردند.

1-25-   مشاعات

بخش‌هایی از ملک که در انطباق با قانون تملک آپارتمانها، مالکیت آن به عموم مالکان مجموعه تعلق‌دارد.

1-26-    عقب‌نشینی توده ساختمانی

بخشی از ساختمان که عقب‌تر از خط اصلی بنا، ساخته می‌شود. میزان عقب‌نشینی در طبقه همکف و سایر طبقات براساس ضوابط طرح تفصیلی، مجاز است.

1-27-    تعریض

بخشی از ملک که براساس طرح‌های تفصیلی مصوب در داخل معبر قرار می‌گیرد.

1-28-    حد جنوبی

ضلعی از زمین که در جنوب قطعه مالکیت قرار  گرفته و حداکثر 45درجه زاویه با جهت شرقی‌ ـ غربی داشته باشد، در مواردی که قطعه زمین دارای دو ضلع با زاویه 45درجه نسبت به جهت شرقی ـ غربی باشد ضلع جنوبی با نظر شهرداری تعیین می‌گردد.

1-29-    کاربری (نحوه استفاده از زمین)

نوع استفادهاز اراضی و املاک و بهره‌بردای از مستحدثات ایجاد شده را میگویند.

1-30-    کاربری مصوب

نوع استفاده از اراضی و املاک براساس طرح مصوب میباشد.

1-31-    کاربری مجاز

کاربری‌‌ و عملکردی می‌باشد که با توجه به نوع عملکردش می‌تواند با رعایت ضوابط و مقررات در اراضی‌ مختلف استقرار یابد.

1-32-    واحد مسکونی

مجموعه فضایی مستقل که برای سکونت یک خانوار احداث می‌شود و دارای حداقل یک اتاق و تأسیسات بهداشتی و حمام، آشپزخانه و توالت و دستشویی باشد.

1-33-    مسکونی ویلایی

یک ساختمان مسکونی مستقل با حیاط اختصاصی محصور که دریک قطعه زمین احداث شده و فقط برای سکونت یک خانوار طراحی و پیش‌بینی شده است.

1-34-    مسکونی چند‌خانواری

مجموعه ای ازتعداد کمتر از 10واحد مسکونی دریک قطعه مالکیت که محوطه آن اختصاصی نبوده وبه صورت مشاع به کلیه واحد ها تعلق دارد.

1-35-    مجتمع مسکونی

مجموعه‌ واحدهای مسکونی باتعداد 10واحد مسکونی وبیشتر در یک قطعه مالکیت قرار دارد و دارای ورودی یا ورودی ها وفضاهای عمومی مشترک باشد.

1-36-    ملک مجاور

کلیه قطعات مالکیت که دارای مرز مشترک با قطعه موردنظر باشند، ضمناً معابر عمومی جزء ملک مجاور نبوده و در اینگونه موارد همجواری مطرح نمی‌باشد.

1-37-     محل پارکینگ

محلی که برای توقف وسیله نقلیه‌ تخصیص داده شده باشد.

1-38-    بر ملک (قطعه)

تمام و یا قسمتی از یک یا چند ضلع از اضلاع ملک پس از رعایت عقب‌نشینی براساس طرح‌های مصوب و ضوابط و مقررات طرح که مجاور معبر عمومی باشد.

1-39-    بالکن (روباز*)  (تراس مسقف)

سطحی است مسقف درطبقات بالای همکف که حداقل از یک طرف به طور مستقیم در مجاورت هوای آزاد قرار گرفته است.

1-40-    ایوان

سطحی است مسقف یا نیمه مسقف در طبقه همکف که حداقل از یک طرف با  هوای آزاد به طور مستقیم ارتباط دارد.

1-41-    تراس

سطح بدون سقف در طبقات ساختمان به غیر از پشت‌بام را گویند.

1-42-    پیش‌آمدگی (بالکن روبسته)*

هرگونه بیرون‌زدگی ساختمان در طبقات بالای همکف از حد قطعه مالکیت نسبت به بر معبر و یا حد مجاز سطح اشغال از طرف حیاط می‌باشد.

1-43-    محور اصلی بنا

محوری است به موازات طول قطعه ملک و عمود بر جهت غالب بدنه مشرف به حیاط اصلی قطعه

1-44-    حریم

محدوده‌ای که در اطراف عملکردهای خاص به مناسبت‌های امنیتی یا ایمنی و غیره تحت حفاظت قرار گرفته و هرگونه ساخت‌وساز، کاربری و بهره‌برداری از اراضی مزبور منوط به رعایت ضوابط خاص حریم مربوطه است.

1-45-    نورگیر

فضاهای غیر مسقف یا با سقف شفاف در ساختمان که در بین سایر فضاها قرار گیرد و از آن برای نورگیری ساختمان استفاده می‌شود.

1-46-    حیاط‌خلوت

فضایی غیرمسقف یا با سقف شفاف که بیرون سایر فضاهای ساختمان قرار گیرد

و از آن برای نورگیری و تهویه استفاده شود.

1-47-     فضاهای مفید واحد مسکونی:

مجموع کلیه سطوح در اختیار هر واحد مسکونی به‌ استثناء تراس،  انباری، پارکینگ و مشاعات ساختمان می‌باشد.

1-48-     تجاری

عبارتست از کلیه عملکردهایی که برابر تبصره ذیل بند 24 ماده 55 قانون شهرداری به منظور کسب و پیشه و تجارت احداث گردیده و یا در آنها واحدهای صنفی تحت پوشش قانون نظام صنفی یا واحدهای تابع قانون تجارت یا قوانین خاص فعالیت داشته باشند.

تبصره : ساختمان بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری به صورت تجاری می‌باشند.

1-49-            فروشگاه بزرگ

یک واحد تجاری که طیف گسترده‌ای از کالاهای تجاری با مقیاس عملکردی شهری و منطقه ای را عرضه می‌دارد.

1-50-     مجتمع تجاری

مجموعه واحدهای تجاری با تعداد ده واحد تجاری و بیشتر در یک قطعه مالکیت که دارای ورودی یا ورودی‌ها و فضاهای عمومی مشترک باشد.

1-51-     بالکن تجاری

فضایی است در داخل واحد تجاری که برای استفاده بیشتر از فضای تجاری که در محدوده ارتفاعی طبقه همکف احداث می‌گردد و دسترسی آن صرفاٌ از داخل واحد تجاری می‌باشد. 

1-52-     رواق

          فضای باز سرپوشیده‌ای از بنا در طبقه همکف که جبهه باز و نمایان آن رو به گذر و یا میدان قرار می‌گیرد.

1-53-     دفترکار

واحدی است که در آن صرفاً خدمات اداری و دفتری ارائه می‌گردد.

1-54-     واحد صنعتی

به محلی گفته می‌شود که در آن فعالیت تولیدی زیرنظر وزارت صنعت و معدن ـ تجارت یا جهاد کشاورزی یا سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری صورت می‌گیرد.

1-55-     واحد اداری

کلیه ساختمانهای ادارات و سازمانهای دولتی و عمومی، نهادهای انقلاب اسلامی و مراکز اداری وابسته به مراکز نظامی و انتظامی می‌باشد.

1-56-     تعمیر اساسی

هرگونه تعمیر مربوط به استحکام بنا شامل دیوار ـ ستون ـ سقف که از نظر ایمنی ضرورت داشته باشد و منجر به تغییر طرح نگردد.

1-57-     تعمیر غیر اساسی

تعمیرات جزئی ساختمان که شامل تعمیرات اساسی نگردد، مانند، لوله‌کشی، کاشی‌کاری، حیاط سازی

1-58-     تغییر اساسی

هرگونه تغییر در وضع داخلی و یا خارجی بنا که منجر به تغییر طرح و یا تغییرعملکرد شود.

1-59-     تغییر غیراساسی

هرگونه تغییرات ساختمان که شامل تغییرات اساسی نگردد مانند جابجایی دیوارهای غیرباربر، محوطه‌سازی.

1-60-     تعویض پوشش

مترادف تجدید بنا می‌باشد و بایستی کلیه مراحل و مقررات شهرسازی را طی نماید.

1-61-     توسعه بنا

هرگونه تغییر در داخل یا خارج بنا که از لحاظ تامین ایمنی  ضروری نبوده  و صرفاً به منظور ایجاد فضای جدید یا گسترش فضای موجود در ساختمان باشد.

1-62-     نمای ساختمان

بخشی از جدار خارجی ساختمان است که در معرض دید قرار دارد.

1-63-     ساختمان‌های منفصل

ساختمان‌هایی هستند که به صورت کوشک مانند، در داخل محوطه و ملک بدون اتصال به ساختمانهای پلاک‌های دیگر قرار دارند.

1-64-     ساختمانهای متصل

ساختمانهایی هستند که به ساختمان ملک مجاور متصل می‌باشد.

1-65-     خط آسمان

خط فرضی به ارتفاع مشخص از کف زمین و به موازات خیابان دسترسی که تعیین کننده محدودیت ساخت و ساز برای تمام یا بخشی از طبقات یک بنا یا ساختمان است.

1-66-     لفاف حجمی

آن میزان فضای مشخص است که هر طرح معماری در حداکثر استفاده از سطح و ارتفاع با توجه به ضوابط و مقررات بالادست از جمله ضوابط  طرح تفصیلی و همچنین موقعیت مجاورین می‌توانند اشغال نماید.

1-67-     تخلف ساختمانی

هر گونه مغایرت یا عدم انطباق بین ضوابط احداث بنا و مندرجات پروانه ساختمانی و نقشه‌های مصوب تهیه شده در پروانه از یک طرف و عملیات ساختمانی اجرا شده از طرف دیگر.

1-68-     گواهی عدم خلاف

تائیدیه‌ای که در هر مرحله از ساختمان قبل از پایان کار (وضعیت بنا) در مطابقت بنا با ضوابط و مقررات ملاک عمل و پروانه صادره از طرف شهرداری صادر می‌گردد.

1-69-     گواهی پایان ساختمان

تأییدیه‌ای است که پس از اتمام عملیات ساختمان در مطابقت بنا با پروانه ساختمانی همراه با نقشه‌های مصوب و یا ضوابط و مقررات ملاک عمل، از طرف شهرداری صادر و به مالک تحویل می‌شود.

1-70-     کوچه بن‌باز

به کوچه‌هایی گفته می‌شود که دسترسی به پلاک‌ها را میسر می‌سازند و از هیچ‌ طرف مسدود نیستند.

1-71-     کوچه بن‌بست

کوچه بن‌بست همانند کوچه بن باز دسترسی به پلاک‌ها را میسر می‌سازد و انتهای آن مسدود می‌باشد.

1-72-     دوربرگردان کوچه (معبر)

گشودگی بیش از عرض معبر که جهت دور زدن وسائط نقلیه در نظر گرفته شود.

1-73-     بن‌بست ترافیکی

معبری که برای رعایت سلسله مراتب شبکه ارتباطی عبورومرور وسیله نقلیه موتوری از یک طرف آن امکان‌پذیر نباشد. بن‌بست ترافیکی ممکن است با استفاده از کاهش عرض معبر در محل اتصال به شبکه دیگر یا ایجاد اختلاف ارتفاع و یا موانع فیزیکی دیگر ایجاد شود.    

1-74-     درخت

درخت در ضوابط طرح تفصیلی به اشجاری اطلاق می‌شود که در ارتفاع حداقل یک متری سطح زمین، محیط بن آن کمتر از 15 سانتیمتر نباشد.

1-75-     باغ

قطعه زمینی که طبق قانون حفظ و گسترش فضای سبز مصوب سال 59 و اصلاحیه‌های بعدی آن و یا مطابق اسناد مالکیت باغ تعیین گردیده و به محلی اتلاق می‌شود که حداقل یکی از مشخصات ذیل داشته باشد:

 الف)  داشتن حداقل 500 متر مربع مساحت. در صورت وجود بنا و مستحدثات در زمین به طور متوسط در هر شانزده (16) مترمربع محوطه باز خارج از ساختمان یک اصله درخت و در صورت عدم سابقه احداث بنا به طور متوسط هر بیست و پنج (25) مترمربع یک اصله درخت مثمر و یا غیرمثمر و یا ترکیبی از آنها غرس شده باشد. قطع و امحای درختان موجب عدم احتساب تعداد درختان کسر شده در آمار (لحاظ شده در این بند) نخواهد بود.

 ب)  دارا بودن سند مالکیت و یا سند مادر قبل از تفکیک به عنوان باغ، باغچه، زمین مشجر و باغ عمارت.

 ج)  دارا بودن سابقه رای دایر باغ، دایر باغچه، دایر مشجر از کمیسیون ماده دوازدهم (12) قانون زمین شهری.

 د)  محلهایی که در حریم شهر توسط وزارت جهاد کشاورزی باغ شناخته شده‌اند.

فصل دوم: ضوابط عمومی طرح

2-1- ضوابط تفکیک و تجمیع

این ضوابط شامل کلیه اراضی است که پس از تصویب این ضوابط تفکیک و یا تجمیع می‌گردند می‌باشند و کلیه اراضی تفکیک و یا تجمیع شده مصوب قبلی را شامل نمی‌گردد.

2-1-1-      تفکیک قطعات مالکیت بایستی با رعایت ضوابط طرح تفصیلی از نظر مساحت، معابر، پخ و مجاورین و نحوه دفع آب‌های سطحی صورت پذیرد.

2-1-2-      در تفکیک قطعات با مساحت بیش از یک هکتار تأمین خدمات اساسی به‌ویژه فضای سبز به میزان حداقل 25 درصد مساحت قطعه تفکیکی الزامی است.

2-1-3-      تفکیک قطعات مالکیت با کاربری مسکونی به چند قطعه می‌بایست با توجه به جهت‌گیری متناسب با شرایط اقلیمی شهر نی ریز صورت گیرد به قسمی که در اولویت اول طول قطعات مالکیت دارای جهت 0 تا 30 درجه جنوب‌شرقی و در نهایت، جهت ساخت‌وسازها تا سی درجه جنوب غربی باشد. در هر صورت در قطعات تفکیکی رعایت زاویه بهینه و  حد نهایی استقرار ساختمان الزامی است.

تبصره : چنانچه بافت غالب محدوده در وضع موجود جهات دیگری داشته باشد، با در نظر گرفتن همجواریها و بافت محدوده پیرامونی جهت استقرار می‌تواند هم جهت بافت غالب باشد.

2-1-4-      در تفکیک اراضی جهت کاربری مسکونی نسبت طول قطعه به عرض آن نباید از 2 به یک کمتر و از 3 به یک بیشتر باشد.

تبصره: تفکیک قطعات خارج از ضوابط فوق و برای احداث ساختمان با الگوی حیاط مرکزی سطح اشغال سه طرفه یا دو طرفه با رعایت مشرفیت دید و سایه‌اندازی با تعیین محل استقرار توده‌های ساختمانی در هر قطعه بلامانع می‌باشد. 

2-1-5-      حداقل عرض قطعات تفکیکی مسکونی 10 متر تعیین می‌گردد.

2-1-6-      در تفکیک یک قطعه مالکیت به چند قطعه بایستی کلیه مسایل مربوط به همجواری از لحاظ سایه‌اندازی و دیدومنظر مدنظر قرار گیرد.

تبصره: در مغایرت اصول همجواری و ضوابط تفکیک اصل بر ضوابط همجواری است.

2-1-7-      در تفکیک اراضی، قطع اشجار مجاز نمی‌باشد، و در صورت ضرورت بایستی ضوابط و مقررات مربوطه درخصوص قطع اشجار رعایت گردد.

2-1-8-      چنانچه در چند قطعه تفکیکی قصد احداث یک ساختمان باشد، قطعات مالکیتی مذکور باید قبل از صدور پروانه تجمیع گردند.

2-1-9-      شهرداری میتواند معابر عمومی که در بین پلاک‌های تجمیع شده قرار می‌گیرد در صورتی که صرفاً دسترسی پلاک‌های فوق را تأمین می‌کرده‌اند را براساس ضوابط و مقررات مربوطه به مالک یا مالکان پلاک‌های فوق بفروشد.

2-1-10-           تفکیک اراضی مزروعی و باغات موجود صرفاً براساس دستورالعمل ماده (14) قانون زمین‌شهری که در اجرای قانون مذکور توسط وزیر راه وشهرسازی ابلاغ گردیده مجاز خواهد بود.

2-1-11-     تفکیک اراضی در بافت ارزشمند تاریخی، طبق ضوابط خاص این اراضی‌ مجاز می‌باشد.

2-1-12-     در کلیه اراضی استفاده از زمین، تفکیک اعیان ساختمان‌هایی که طبق ضوابط و  مقررات احداث شده و گواهی پایان کار داشته باشند، مجاز است.

2-1-13-    تجمیع قطعات مالکیت با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه و با رعایت مسایل همجواری بلامانع می‌باشد.

2-2-       ضوابط گذربندی

2-2-1-      حداقل عرض معابر دسترسی در کل سطح شهر 6 متر خواهد بود. موارد استثنا (کمتر از 6 متر) از جمله معابر واقع در شیب‌های تند که عملاً امکان تردد خودرو در آنها وجود ندارد و یا در برخی از بافتهای ارزشمند روستایی و تاریخی و سایر موارد مشابه که می‌تواند در حد وضع موجود تثبیت شوند.

2-2-2-      در طراحی و اجرای شبکه معابر به‌ویژه در اراضی‌ مستعد شهر و فضاهای عمومی با تأکید به بافتهای تاریخی با ارزش شهر، ایجاد تسهیلات و پیش‌بینی‌های لازم برای گسترش و توسعه حرکت پیاده و دوچرخه و دسترسی آسان برای معلولین جسمی _حرکتی و نیز پیش‌بینی فضای سبز حاشیه‌ای الزامی است.

2-2-3-     کلیه شبکه معابر شهری در بافت پر شهر در طرح تفصیلی تعیین تکلیف گردیده و عرض مناسب آنها و همچنین نحوه تعریض آنها بر روی نقشه‌ها منعکس گردیده است. بدیهی است در همه شرایط در صورت نیاز به تعریض و عقب‌نشینی میزان تعریض از طرفین و به نسبت مساوی است، مگر در شرایط خاص و به تشخیص و تأیید شهرداری نی ریز.

2-2-4-        معابر اتومبیل‌رو بن‌باز و بن‌بست در بافت خالی دارای عرضی طبق‌جدول زیرخواهند بود:

جدول شماره ( 1 ) حداقل عرض گذر در معابر اتومبیل‌رو در بافت خالی

B

C

تبصره: طراحی شبکه‌ها در این اراضی (بافت خالی) تا سطح  شبکه معابر فرعی درجه دو طرح تفصیلی طراحی می‌‌گردند و شبکه‌های با نقش ضعیف‌تر در زمان طراحی و تفکیک زمین براساس سلسله‌مراتب شبکه معابر توسط طراح تثبیت می‌گردد.  

 

B

 

2-2-5-    در طراحی بافت خالی، معابر بن‌بست دارای حداکثر 100 متر طول می‌باشند و احداث معبر بن‌بست با طول بیش از آن مجاز نمی باشد.

تبصره 1 : منظور از بافت خالی تفکیکی‌های جدید و یا کوچه‌های جدیدالاحداث که برای اولین بار در آنها پروانه صادر می‌گردد.

2-2-6-         کلیه مالکیت‌هایی که مطابق با طرح تفصیلی در طرح تعریض تدریجی قرار گرفته‌اند، موظفند هنگام نوسازی عقب ‌نشینی لازم را بنمایند.

تبصره: پاسخ به هر گونه استعلام در موارد لزوم از قبیل ادارات آب، برق، گاز و گواهی جهت بانکها با قید لزوم عقب‌نشینی و میزان عقب‌نشینی در هنگام تخریب و نوسازی بلامانع می باشد.

2-2-7-        درصورتی‌که در طرح، تعریض اولویت‌دار وجود داشته باشد (تعریض دفعی) شهرداری می‌تواند طبق قوانین موجود، مقدار اراضی که در طرح تعریض قرار گرفته از هر قطعه مالکیت طرفین معبر را به مالکیت خویش درآورد.

تبصره: در صورتیکه باقیمانده زمین یا ملک مساحتی کمتر از 70 مترمربع و با عرض یا عمق کمتر از 5 متر باشد احداث بنا ممنوع است و اینگونه اراضی باید با ملک مجاور تجمیع شود. در صورت عدم امکان تجمیع جهت ایجاد فضای سبز یا هرگونه استفاده مجاز دیگر به تملک شهرداری درآید.

2-2-8-          در انتهای کلیه معابر اتومبیل‌رو بن‌بست در بافت پُر شهر که طولی بیش از 50 متر و عرض کمتر از 10 متر داشته ‌باشند بایستی فضای مناسب جهت دور برگردان مطابق یکی از طرحهای تیپ در شکل شماره ( 1 ) تأمین گردد.

                

تذکر: طول A نباید کمتر از 10 متر و بیشتر از 18 متر باشد.

شکل شماره (1) دوربرگردان‌های پیشنهادی

2-2-9-        در طراحی پیاده‌رو رعایت ضوابط زیر الزامی است.

1 ) پیاده‌رو و مسیر دوچرخه باید بطور فیزیکی از سواره‌رو جدا باشد.

2 ) حداقل ارتفاع جداکننده 10 سانتی‌متر است.

3 ) در پیاده‌رو‌ها در طرح‌های تفکیکی در شیب بیش از 5 درصد، رعایت ضوابط آئین‌نامه معلولین جسمی ـ حرکتی الزامی است.

2-2-10-    رعایت ضوابط زیر در طراحی مسیرهای ویژه دوچرخه در شهر لازم‌الاجراست.

1 ) مسیر دوچرخه را باید جدا از پارکینگ حاشیه‌ای در نظر گرفت، زیرا مانور اتومبیل‌ها برای دوچرخه‌سوار ایجاد خطر می‌کند.

2 ) در سرعت‌گیرهای خیابانهای محلی برای عبور دوچرخه، محلی با عرض حداقل 5/1 متر در نظر گرفته شود.

3 ) مناسب‌ترین شیب طولی برای مسیر دوچرخه 2 درصد است و شیب عرضی در مسیر دوچرخه یک‌طرفه و حداکثر 2 درصد می‌باشد.

4 ) حداقل عرض مفید مسیر دوچرخه‌رو در مسیرهایی که مستقل و یک طرفه هستند 5/1 متر است. در مسیرهایی که مستقل هستند و دوطرفه عرض حداقل 5/2 متر می‌باشد.

2-2-11-     حداکثر شیب طولی معابر فرعی تا 12 درصد و خیابانهای درجه دو تا 8 درصد و خیابانهای شریانی درجه یک حداکثر 7 درصد تعیین می‌گردد.

2-2-12-        طبقه‌بندی گذرگاهها

بطور کلی طرح و احداث شبکه گذرگاهها می‌بایست به صورت نظام سلسله مراتبی و منطبق با بار ترافیک و عملکرد آن انجام گیرد. بر اساس عملکرد شبکه ارتباطی، گذرگاهها را می‌توان به شرح زیر طبقه‌بندی نمود:

1- گذرگاههای شریانی درجه یک

 2- گذرگاههای شریانی درجه دو اصلی

3- گذرگاههای شریانی درجه دو فرعی (جمع و پخش کننده اصلی)

4- گذرگاههای محلی اصلی  (جمع و پخش کننده فرعی)

5- گذرگاههای محلی فرعی

2-2-12-1-                                                         راههای شریانی درجه یک 

راهی است که در طراحی و بهره‌برداری از آن به جابجایی وسایل نقلیه موتوری برتری داده می‌شود. کنترل دسترسی‌ها اساسی‌ترین مشخصه هندسی این راههاست. نقش اجتماعی برای این راهها در نظر گرفته نمی‌شود. برای کنترل کردن نقش اجتماعی راههای شریانی درجه یک پیاده‌ها و دوچرخه سواران نباید جز به صورت غیر هم سطح از عرض راه بگذرند.

راههای شریانی درجه یک ارتباط با راههای برون شهری را تأمین می‌کنند و به سه گروه آزاد راه، بزرگ‌راه و راه عبوری تقسیم می‌شوند.

-       آزاد راه: در آزادراهها ترافیک متقابل جدا شده، تقاطع‌ها غیر همسطح، ورود و خروج کنترل شده، محدودیت حداقل و حداکثر سرعت، محدودیت انتخاب باند وجود دارد. حداقل دارای دو خط عبوری در هر طرف و فاصله تقاطعها حداقل 2 کیلو متر و حداقل عرض پوسته 76 متر و حداقل فاصله معابر موازی هم رده 6 کیلومتر است.

-      بزرگراه: بزرگراه راهی است که حداقل دارای دو خط عبوری در هر طرف بوده و ترافیک دو طرف آن بوسیله موانع فیزیکی از هم جدا شده باشد و عموماً دارای تقاطع‌های غیر همسطح است، ولی می‌تواند معدودی تقاطع همسطح و کنترل شده داشته باشد و حداقل عرض پوسته 45 متر و سرعت طرح 80 تا 100 و سرعت مجاز 70 تا 90 کیلو متر در ساعت و حداقل فاصله تقاطع‌ها از یکدیگر 1500 متر می‌باشد. امکان دسترسی مستقیم به کاربری‌های اطراف وجود ندارد و حداقل فاصله معابر موازی هم رده 2500 متر و حداقل عرض جزیره میانی 3 متر است.

-      راه‌عبوری: راه عبوری ادامه راههای برون شهری دوخطه دوطرفه در داخل شهرهای معمولاً کوچک و متوسط یا روستاهاست به شرطی که عملکرد عبوری آنها در داخل شهر یا روستا نیز حفظ شود. تقاطع‌های این نوع معابر معمولاً همسطح است و فاصله بین آنها در حدود 5/2 کیلومتر و ورود و خروج به این نوع راهها نیز تنظیم شده می‌باشد.

2-2-12-2-                                                        راههای شریانی درجه دو اصلی و فرعی

معابر شریانی در جه دو به معابری گفته می‌شود که در طراحی و بهره‌برداری از آن به جابجایی و دسترسی وسایل نقلیه موتوری برتری داده می‌شود. برای رعایت این برتری حرکت پیاده‌ها در عرض خیابان و به صورت غیرهمسطح و یا با چراغ‌راهنمایی کنترل می‌شود. راههای شریانی درجه دو شبکه اصلی راههای درون شهری را تشکیل می‌دهند.

بر اساس آیین‌نامه طراحی راههای درون شهری راههای شریانی درجه دو خود به دو دسته خیابان شریانی اصلی و خیابانهای شریانی فرعی (جمع کننده و پخش کننده اصلی) تقسیم‌بندی می‌شود. در صورتیکه نقش اجتماعی و دسترسی خیابانهای شریانی درجه دو تنظیم و کنترل شود بصورت خیابان شریانی اصلی و در غیر اینصورت خیابانهای جمع و پخش کننده اصلی محسوب می‌شوند.

شریانهای درجه دو اصلی راهی است که ارتباط بین خیابانهای جمع و پخش کننده و بزرگراه‌ها را  برقرارمی‌کنند.

در این خیابانها حداقل تعداد خطوط عبور در هر طرف 2 خط و سرعت طرح 70 کیلومتربرساعت و سرعت مجاز 55 کیلو متر بر ساعت می‌باشد. تقاطع‌ها معمولاً همسطح و حداقل فاصله تقاطعها 500 متر می‌باشد در این نوع معابر امکان دسترسی مستقیم به کاربریهای اطراف وجود دارد و حداقل عرض جزیره میانی 8/1 متر می‌باشد.

شریانی در جه 2 فرعی  ( جمع و پخش کننده ) راهی است که ارتباط میان خیابانهای محلی و خیابانهای شریانی درجه 2 اصلی را برقرار می‌کنند. در خیابانهای جمع و پخش کننده محل عبور عابران پیاده از عرض خیابان باید مشخص باشد. در این معابر تعداد خطوط  عبور در هر طرف دو خط و سرعت طرح 50 کیلومتربرساعت و سرعت مجاز 40 کیلومتر بر ساعت است. حداقل فاصله تقاطع‌ها 300 متر و تقاطعها همسطح می‌باشند. حداقل عرض پوسته 18 متر و نیازی به جزیره میانی نیست (جدول شماره:  2 ضوابط فنی معابر شهری).

جدول شماره ( 2 ) ضوابط فنی معابر شهری

2-2-12-3-  معابر محلی اصلی و فرعی

دسته سوم راههای شهری، خیابانهای محلی هستند که در طراحی و بهره‌برداری از آن نیازهای وسایط نقلیه موتوری، دوچرخه سواران و عابران پیاده با اهمیت بیشتری دیده می‌شود. برای رعایت حال عابران پیاده و دوچرخه سواران سرعت وسایط نقلیه موتوری در این معابر پایین نگهداشته می‌شود. معابر محلی  خود به دو دسته خیابانهای محلی اصلی و خیابانهای محلی فرعی تقسیم بندی می‌شوند.

خیابان محلی اصلی راهی است که با خیابانهای محلی فرعی و خیابانهای جمع و پخش کننده ارتباط دارد و سرعت طرح در آن40 کیلومتربرساعت و سرعت مجاز 30 کیلومتربرساعت است. تعداد خطوط عبور یک یا دو خط و حداقل عرض پوسته 12 متر و نوع تقاطع‌ها هم سطح است.

معبر محلی فرعی راهی است که در مناطق صرفاً مسکونی قرار گرفته و ارتباط بین کوچه‌ها و معابر محلی اصلی را برقرار می‌کند و سرعت طرح 40 کیلومتربرساعت و سرعت مجاز 30-15 کیلومتر بر ساعت است، حداقل عرض خط عبور 75/2 متر و حداقل عرض پوسته 6 متر می‌باشد.

نقش حرکتی در خیابانهای محلی اصلی کم و دسترسی نقش بسیار مهمتری را داشته و در خیابانهای محلی فرعی فراهم آوردن دسترسی برای وسیله نقلیه موتوری بسیار مهم و نقش حرکتی آن به سمت صفر میل می‌کند، این نقش باید با توجه به نقش اجتماعی خیابان و نیازهای محیطی هسته شهری تنظیم شود. برای این منظور، شبکه خیابانهای محلی باید طوری طراحی شود که وسایل نقلیه موتوری که کاری در محل ندارند از پارکینگ حاشیه‌ای این خیابانها استفاده نکنند. در خیابانهای محلی پیاده‌ها مجازند در هر نقطه‌ای که بخواهند از عرض خیابان عبور کنند، به منظور آسان و ایمن‌تر بودن عبور پیاده‌ها از عرض خیابان‌های محلی عرض سواره رو این خیابانها کم گرفته می‌شود، حداکثر ظرفیت در خیابانهای محلی نه بر اساس راحتی عبور وسایل نقلیه موتوری بلکه با رعایت حال پیاده‌ها در عبور از عرض خیابان تعیین می‌شود. در خیابانهایی که ترافیک موتوری، دوچرخه‌ها و پیاده‌ها از سطح مشترکی استفاده می‌کنند حداکثر سرعت مجاز وسایل نقلیه موتوری 15 کیلومتر در ساعت تعیین می‌شود.

2-2-13-        ضوابط دسترسی

برای عملکرد بهتر شبکه و حفظ سلسله مراتب شبکه ارتباطی برای دسترسی به یک قطعه یا معبر در طرحهای تفکیکی جدید رعایت ضوابط زیر ضروری می‌باشد.

2-2-13-1-   دسترسی گذرها به معابر معادل و یا کوچکتر از آنها

- دسترسی به کوچه‌ها  فقط از کوی و کوچه

- دسترسی به خیابان جمع و پخش کننده (محلی اصلی ) فقط از کوچه (محلی فرعی) و خیابان جمع و پخش کننده حداقل در مسافتی معادل 75-50 متر

- حداقل فاصله در تقاطع ها در خیابان‌های محلی به شرح جدول زیر می‌باشد.

 جدول شماره ( 3 ) حداقل فاصله بین تقاطع ها در خیابانهای محلی (متر)

دسترسی به خیابان شریانی درجه دو فرعی حداقل در مسافتی معادل 150 متر  صرفاً از طریق خیابانهای جمع‌کننده و پخش‌کننده (محلی اصلی)

- دسترسی به خیابان شریانی درجه دو اصلی فقط از خیابانهای جمع و پخش کننده اصلی (شریانی درجه دو فرعی ) حداقل در مسافتی معادل 250 متر

- اتصال خیابانهای محلی به راههای شریانی درجه دو اصلی باید بصورت ورود و خروج باشد یعنی فقط حرکتهای راستگرد عملی باشد.

- دسترسی به شریانی درجه یک از خیابان شریانی درجه دو اصلی  حداقل در مسافتی معادل 500 متر و در شرایط خاصی کمتر از 250 متر نباشد.

2-2-14-        دسترسی قطعات

رعایت سلسله مراتب کاربری‌ها و شبکه معابر و هماهنگی این دو با هم از اصول دسترسی در طرح تفصیلی شهر است.

2-2-14-1-                    دسترسی سواره به شریانی درجه یک(بدون کندرو) از هر نوع کاربری به جز کاربری‌های شهری که نیاز به دسترسی سریع دارند مانند آتش‌نشانی ـ بیمارستانهای بزرگ و پمپ‌بنزین‌ها ممنوع می‌باشد.

2-2-14-2- حداقل عرض دسترسی‌ها برای کاربری‌های مختلف براساس جدول شماره (4) می‌باشد.

2-2-14-3-                    شهرداری موظف است برای تقاطع‌های اصلی و مهم شهر طرح توجیهی ترافیکی تهیه و در طرح فوق دسترسی پلاک‌های همجوار را با ملاحظات ترافیکی و با توجه به نوع و عملکرد اراضی فوق تأمین نماید.

2-2-14-4-                     گذرهایی که به‌تشخیص مشاور بایستی به بن‌بست ترافیکی تبدیل شوند با علامتی بر روی نقشه‌ها مشخص و نحوه اجرای آن به تشخیص شهرداری و به‌گونه‌ای که پلاک‌های مجاور محور اصلی امکان دسترسی از گذر فرعی را داشته باشد عمل خواهد شد.   

جدول شماره ( 4 ) حداقل عرض دسترسی (بن‌باز) برای کاربری‌های مختلف

تبصره1: دسترسی مستقیم سواره به شریانی درجه یک (بدون کندرو) از هر نوع کاربری به جزء کاربری‌های شهری که نیاز به دسترسی سریع دارند مانند آتش‌نشانی ـ بیمارستانها و پمپ بنزین‌ها ممنوع می‌باشد.

2-2-14-5-                    هر پلاک مجاز به داشتن یک دسترسی اتومبیل رو با عرض حداقل 3 متر و حداکثر 6 متر می‌باشد. در پلاکهای با عرض بیش از 20 متر احداث دو دسترسی با حداقل عرض 3 متر مجاز است.

2-2-14-6-                    احداث رمپ و ایست رمپ و پله در محدوده پیاده‌رو و گذر ممنوع می‌باشد و درب ساختمان‌ها نبایستی به بیرون باز شود.

2-2-14-7-                    نصب درب ماشین‌رو در پخ‌ها ممنوع است و در موارد موجود باید در زمان بازسازی و نوسازی جابجا شود.

2-2-14-8-                     دسترسی و ایجاد نورگیر به زیر‌زمین از سطح پیاده‌روها ممنوع می‌باشد.

2-2-14-9-                     نصب کولر و تأسیسات در گذرگاهها ممنوع می‌باشد.

 2-3- ضوابط پخ و پوسته موردنیاز در تقاطع‌های هم‌سطح

منظور از پخ در تقاطع‌ها میزان بریدگی گوشه‌های تقاطع‌های همسطح است. میزان پخ بستگی به فاصله دید و به دنبال آن نوع کنترل تقاطع دارد.

رانندگان وسیله نقلیه‌ای که می‌خواهند وارد راه متقاطع شده یا از عرض آن بگذرند باید بتوانند از فاصله کافی وسایل نقلیه در حال حرکت در آن را ببینند و با ارزیابی موقعیت وسایل نقلیه فرصت عبور ایمن را تشخیص دهند. فاصله دید در محل تقاطع بستگی به نوع کنترل تقاطع، عرض راههای متقاطع و زاویه تقاطع دارد. وجود میدان دید کافی در تقاطع‌های همسطح از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. در تقاطع‌ها رانندگان وسایل نقلیه‌ای که می‌خواهند از مسیر فرعی به خیابان اصلی وارد شوند یا از عرض آن بگذرند باید بتوانند از فاصله مناسب وسایل نقلیه‌ای که در خیابان اصلی در حال حرکت هستند را ببینند و با ارزیابی موقعیت این وسایل فرصت عبور ایمن را تشخیص داده و از بروز تصادف در تقاطع جلوگیری نمایند.

تأمین میدان دید در تقاطع با دور کردن یا از بین بردن موانع دید راننده انجام می‌شود. به محدوده‌ای از تقاطع که باید عاری از موانع دید باشد مثلث دید گفته می‌شود.

با درنظر گرفتن مطالب فوق برای تعیین طول پخ در تقاطع‌های درون شهری تقاطع‌های شبکه طرح تفصیلی به دو دسته (تقاطع‌های ویژه وتقاطع‌های معمولی) تقسیم وچگونگی نحوه اجرای پخ به‌شرح ذیل است:

2-3-1-   تقاطع‌های ویژه

              تقاطع‌هایی که یکی از شرایط زیر را دارا باشند:

-         حداقل طول پخ یا شعاع مورد نیاز آنها در نقشه طرح های شبکه معابر پیشنهادی مشخص شده و

 نیازمند طرح اجرایی می باشند.

-          تقاطع هایی هستند که هر دو معبر آنها دارای عملکرد شریانی می باشند.

      در این تقاطع ها طول پخ بایستی بر اساس شرایط و روابط ذکر شده تعیین گردد.

2-3-2-  تقاطع‌های معمولی

 تقاطع هایی هستند که از لحاظ ترافیکی از اهمیت کمتری برخوردار بوده و عملکرد حداقل یکی از معابر کمتر از شریانی درجه دو اصلی (یعنی شریانی درجه 2 فرعی یا محلی) باشد.

2-3-3-   میزان طول پخ در تقاطع‌های معمولی به‌صورت یک دهم مجموع عرض دو گذر محاسبه می‌گردد.

2-3-4-   پخ دو کوچه در هیچ حالتی کمتر از 5/1 متر نمی‌باشد و حداقل طول پخ در همه شرایط 5/1 متر است.

2-3-5-    برای تقاطع‌های با زاویه کمتر از 50 درجه برای تعیین طول پخ نیاز به طراحی می‌باشد.

2-4-  ضوابط و مقررات عمومی ایجاد پارکینگ

مدت زمانی که هر اتومبیل نیاز به استفاده از پارکینگ دارد به‌مراتب بیشتر از زمانی است که وسیله در حال حرکت می‌باشد. عدم پیش‌بینی فضای لازم و کافی جهت وسایل نقلیه در مواقعی که از آنها استفاده نمی‌شود از معضلات شهرها بخصوص شهرهای بزرگ است. اختصاص دادن قسمتی از عرض خیابان به پارکینگ (پارکینگ حاشیه‌ای)، اساساً استفاده درستی از سطح خیابان‌های شهری نیست و سطح خیابان‌ها که برای عبور وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌وسیله توقف و پارک وسایل نقلیه، اشغال و از ظرفیت خیابان‌ها کاسته خواهد شد. از این‌رو تأمین پارکینگ در کلیه اراضی‌ ضرورتی بلاانکار می‌یابد.

پارکینگ‌ها معمولاً به دو دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

الف- پارکینگ‌های خصوصی و جمعی

پارکینگ‌های خصوصی و جمعی معمولاً توسط اشخاص ساخته و برای استفاده ساکنین در آن واحد یا مجتمع یا برای مراجعین و مهمانان می‌باشد و کنترل آن توسط خود مالک یا مالکین صورت گرفته و عموم حق استفاده از آن را ندارند.

ب- پارکینگ‌های عمومی

پارکینگ‌های عمومی معمولاً به پارکینگ‌هایی اطلاق می‌شود که توسط شهرداری یا توسط اشخاص حقیقی و حقوقی برای استفاده عموم ساخته شده است.

2-4-1-       ضوابط و مقررات پارکینگ خصوصی و جمعی

از تاریخ تصویب طرح تفصیلی، صدور پروانه جهت احداث ساختمان جدید و یا افزایش واحد یا زیربنای ساختمان‌های موجود و کنترل محل‌های لازم، پارکینگ براساس ضوابط این طرح خواهد بود.

2-4-1-1-  محل پارکینگ: محل پارکینگ موردنیاز به یکی از صورت‌های زیر می‌تواند تأمین شود:

الف- استفاده از حیاط (فضای باز) برای ساختمان‌های تک واحدی بصورت پارکینگ روباز

تبصره 1: در ساختمان‌های تک ‌واحدی می‌توان از حیاط بعنوان یک واحد پارکینگ استفاده نمود.سطح پارکینگ جزء فضای باز محسوب می‌شود.

تبصره 2: در صورت اضافه‌ شدن تعداد واحدها به تعداد بیشتر، بایستی پارکینگ‌های مورد نیاز را طبق ضوابط تأمین نماید.

ب- از فضای پیلوت یا طبقات در محدوده سطح اشغال یا زیرزمین در محدوده مجاز احداث زیرزمین می‌توان بصورت پارکینگ مسقف استفاده نمود، در این صورت سقف پارکینگ زیرزمین باید به نحوی طراحی شود که ایجاد فضای سبز به راحتی مقدور باشد.

تبصره: در صورت تأمین پارکینگ در پیلوت و مازاد بودن فضا در همکف، فضای مازاد همکف می‌تواند بصورت مسکونی در حد تراکم مجاز مورد استفاده قرار گیرد.

ج: در صورت احداث ساختمان با سطح اشغال کمتر از حد مجاز، استفاده از مابه‌التفاوت سطح اشغال تا حد مجاز آن بصورت پارکینگ روباز ضمن طراحی و ارائه نقشه جانمایی پارکینگ‌ها، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

مثال: قطعه زمین به مساحت 300 مترمربع با سطح اشغال مجاز 60 درصد مفروض است مالک قصد دارد از 42 درصد سطح اشغال استفاده نماید تعداد پارکینگ‌هایی که می‌تواند در فضای آزاد منظور گردد برابر است با:

مترمربع            

بنابر این با فرض 25 مترمربع مساحت هر پارکینگ تعداد2 پارکینگ را می‌توان در  فضای آزاد بصورت روباز منظور نمود.

د: کلیه ادارات، ارگانها، سازمانها، نهادها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی و غیردولتی، بیمارستانها، فروشگاههای بزرگ و ساختمانهای با عملکردهای مختلف که مراجعین زیادی دارند، در زمان احداث و یا تجدید بنا و یا ساماندهی فضاهای خود، ملزم به تأمین پارکینگ موردنیاز مراجعین علاوه بر نیاز خود بر اساس ضوابط طرح تفصیلی در همان ساختمان می‌باشند.

تبصره 1:  در محدوده عملکردهای خدماتی و عمومی قطعاتی که قادر به تأمین پارکینگ در محدوده اراضی خود نیستند می‌توانند به میزان مورد نیاز (15 مترمربع به‌ازاء هر واحد پارکینگ) برای کمبود پارکینگ خود قطعاتی را که شهرداری تعیین می‌نماید، خریداری و به شهرداری واگذار گردد تا با تجمیع آنها پارکینگ‌های عمومی توسط شهرداری اجرا گردد.    

تبصره  2: احداث پارکینگ مازاد بر ضوابط در قطعات و پلاک‌های واقع در کلیه اراضی‌ شهری در طبقات زیر همکف (زیرزمین) در حد سطح اشغال مجاز، بدون محاسبه در تراکم ساختمانی مجاز می‌باشد.

2-4-1-2-  تأمین پارکینگ هر ساختمان باتوجه به کاربری و تعداد واحد پیش‌بینی شده در ضوابط طرح الزامی است و صدور هرگونه پایان کار و یا عدم خلاف منوط به تأمین پارکینگ‌های پیش‌بینی شده مذکور خواهد بود.

2-4-1-3-  احداث پارکینگ در شرایط ذیل ممنوع می‌باشد و مالکین می‌بایست طبق تبصره 2 قسمت (د) بند 2-4-1-1 نسبت به تأمین کسری پارکینگ اقدام نمایند:

الف ) ساختمان‌هایی که در بر خیابانهای سریع‌السیر (شریانی درجه یک بدون کندرو براساس نقشه سلسله مراتب عملکردی شبکه) و به عرض 45 متر و بیشتر و میادین شهری قرار داشته و دسترسی اتومبیل‌رو نداشته باشند.

ب ) در صورت استقرار بنا به فاصله کمتر از 100 متر از یک تقاطع خطرناک (متشکل از حداقل دو گذرگاه شریانی درجه‌یک یا درجه یک‌با دو) براساس نقشه سلسله‌مراتب عملکردی‌شبکه

ج ) ساختمان در محلی قرار گرفته باشد که ورود به پارکینگ مستلزم قطع درختان کهن سال باشد که شهرداری اجازه قطع آنها را نداده است.

د) ساختمان در بر معبری قرار گرفته باشد که به علت شیب زیاد احداث پارکینگ در آن از نظر فنی مقدور نباشد.

هـ ) امکان تأمین پارکینگ بخاطر وضع و فرم زمین مقدور نباشد.

2-4-1-4-  در صورتی‌که شرایط فوق حاکم و امکان تأمین پارکینگ وجود نداشته باشد. مطابق با عوارضی که از طرف شورای شهر، تعیین می‌گردد توسط شهرداری دریافت و در حساب جداگانه‌ای واریز تا جهت احداث پارکینگهای عمومی مورد استفاده قرار گیرد.

2-4-1-5-  تعداد پارکینگ‌های موردنیاز ساختمان‌ها و مجتمع‌هایی که دارای انواع عملکرد و کاربری‌ها هستند، برابر مجموع تعداد حداقل پارکینگ‌های لازم برای هر یک از کاربریها، طبق ضوابط است.

2-4-1-6-   مساحت یک واحد پارکینگ حداقل 5/12 مترمربع بعلاوه محل مانور خواهد بود. در هر صورت عمق یک واحد پارکینگ کمتر از 5 متر و عرض آن کمتر از 5/2 متر نخواهد بود.

2-4-1-7-         چنانچه سطح پارکینگ در فضای سرپوشیده باشد در صورتیکه مساحت هر طبقه از طبقات پارکینگ کمتر از 500 مترمربع باشد حداکثر ( مفید ) ارتفاع آن 4/2 متر و چنانچه بین 500 تا 1000 مترمربع مساحت داشته باشد حداکثر ارتفاع مفید 6/2 متر و پارکینگ‌هایی با مساحت بیش از 1000 مترمربع حداکثر ارتفاع مفید مجاز 3 متر خواهد بود و در هر صورت ارتفاع مفید پارکینگ کمتر از 20/2 متر نباشد و ورودی پارکینگ نمی‌تواند ارتفاعی کمتر از 10/2 متر داشته باشد.

2-4-1-8-        در هر قطعه مالکیت در بر خیابان، از طول مجاور به خیابان نمی‌توان بیش از یک ورودی اتومبیل‌رو با حداقل 3 متر و حداکثر 6 متر برای دسترسی اتومبیل اختصاص داد.

2-4-1-9-                    در قطعات مالکیت که بر ضلع مجاور به خیابان بیش از 20 متر باشد و یا پارکینگ بیش از 1000 مترمربع مساحت داشته باشد و یا پارکینگ برای 24 واحد و بیشتر باشد، تأمین دو راه ورودی و خروجی هر کدام به عرض مفید 5/3 متر و یا یک رمپ به عرض مفید 7 متر الزامی است.

2-4-1-10-     پارکینگ احداثی در زیرزمین باید دسترسی مستقیم  به‌وسیله راه‌پله، به طبقات داشته باشد.

2-4-1-11-    حداکثر شیب رمپ ورودی پارکینگ 15 درصد می‌باشد.

2-4-1-12-   حداقل ارتفاع ورودی رمپ 20/2 متر می‌باشد.

2-4-1-13-     شعاع گردشی قوس داخل رمپ حداقل 3 متر می‌باشد و زاویه شکست رمپ نباید بیشتر از 5 درجه باشد.

2-4-1-14-    ملاک محاسبه طول رمپ منحنی، یک متر از بر داخلی رمپ به سمت محور آن می‌باشد.

2-4-1-15-    شروع شیب و ایست رمپ به هیچوجه نباید خارج از حد مالکیت قطعه باشد و ایجاد حداقل 3 متر ایست رمپ الزامی است.

2-4-1-16-     مساحت رمپ ورودی پارکینگ در فضای باز ساختمان، جزء زیربنا محسوب نخواهد شد.

2-4-1-17-    پارکینگ ساختمان می‌تواند در پیلوت و زیرزمین و یا طبقات بجز کاربری مسکونی احداث شود و محدودیتی از نظر تعداد طبقات زیرزمین برای قطعات مالکیت با کاربری پارکینگ وجود ندارد.

2-4-1-18-   ضوابط تأمین پارکینگ در اراضی مسکونی.

جدول شماره ( 5 ) تعداد واحدهای پارکینگ مورد نیاز در اراضی مسکونی

2-4-1-19-   تأمین پارکینگ وابسته صرفاً یک به یک (یعنی هر خودرو فقط مزاحم یک خودرو دیگر باشد) فقط در مورد پارکینگ واحدهای مسکونی که به دو واحد پارکینگ نیاز دارند مجاز می‌باشد.

2-4-1-20-   در مجتمع‌های مسکونی که تعداد پارکینگ موردنیاز آنها بیست واحد و بیشتر می‌باشد، تأمین پارکینگ به میزان بیست درصد کل پارکینگ‌های محاسبه شده، جدا از پارکینگ‌های اصلی جهت پارکینگ مهمان ضروری است.

جدول شماره (6 ) تعداد واحد پارکینگ‌های مور دنیاز در سایر کاربریها ( غیر مسکونی)

(1)       پیش‌بینی فضای پارک جهت سرویس مدارس و مراجعین در مقابل مدارس به‌ عمق 5 متر الزامی است.

(2)       سالن‌های ورزشی کوچک منفرد مانند: سالن‌های بیلیارد، تنیس روی میز، بولینگ، شطرنج، ایروبیک، بدن‌سازی، زورخانه و...

(3)       در مراکز تفریحی حداکثر 25 درصد فضای باز می‌تواند به پارکینگ روباز اختصاص یابد.

(4)       شامل شورای محله، ناحیه و شهر، مجتمع‌های خدمات حمایتی، مؤسسه خیریه و کانونهای اصلاح و تربیت و...

(5)       در صورت احداث کاربریهای مجاز به استقرار در پارکها و فضاهای سبز ، تعداد پارکینگ موردنیاز آن کاربری به تعداد پارکینگ مورد نیاز پارک و فضای سبز اضافه خواهد شد.

تبصره1: در محاسبات تعداد پارکینگ‌های موردنیاز در صورت امکان تأمین، اعداد اعشاری حاصل از محاسبات تعداد واحد به صورت ریاضی گرد می‌گردد و در صورت پرداخت عوارض به همان شکل اعشاری محاسبه می‌گردد.

تبصره 2: پارکینگ مورد نیاز جهت مراجعین به ادارات دولتی بایستی به‌صورت مجزا از پارکینگ موردنیاز کارکنان تأمین گردد. این پارکینگ‌ها می‌توانند در صورت کاهش سطح اشغال، بصورت روباز و حداکثر 10%  مساحت زمین در فضای باز تأمین گردند.

تبصره 3: درخصوص کسری پارکینگ مطب پزشکان درکاربری‌های مسکونی، شهرداری مکلف به اخذ عوارض کسری پارکینگ میباشد.

2-4-1-21-    ضوابط و مقررات پارکینگ عمومی

عدم پیش‌بینی فضای لازم و کافی جهت وسایل نقلیه در مواقعی که از آنها استفاده نمی‌شود از معضلات شهرها بخصوص شهرهای بزرگ است. اختصاص دادن قسمتی از عرض خیابان به پارکینگ ( پارکینگ حاشیه‌ای)، اساساً استفاده درستی از سطح خیابان‌های شهری نیست و سطح خیابانها که برای عبور وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و با هزینه گزافی احداث می‌شود به وسیله توقف و پارک وسایل نقلیه، اشغال و از ظرفیت خیابانها کاسته خواهد شد.

در توسعه‌های جدید شهری و بازسازی بافتهای قدیمی پارکینگ عمومی بعنوان یکی از عناصر اصلی طرح ‌ریزی شهری باید در نظر گرفته شود. لذا در این قسمت به شرایط و ضوابط پارکینگ عمومی می‌پردازیم.

2-4-1-21-1-                                              انتخاب محل مناسب برای پارکینگهای عمومی:

توجه شود که محل احداث پارکینگهای عمومی به کاربریهایی که مراجعین آنها توقف کوتاهتری دارند ( نظیر بانک و داروخانه و ...) نزدیکتر باشد و برای توقفهای متوسط و بلند مدت با توجه به نوع کاربریها نظیر ورزشگاهها، بیمارستانها و ... می‌توان مسیر پیاده روی بیشتری را در نظر گرفت.

برای اتصال پارکینگ به شبکه گذرگاهها توجه به عوامل زیر ضروری است: 

1 - گردش ترافیک در داخل پارکینگ هم جهت با گردش ترافیک در خیابانهای اطراف باشد.

2 - عدم تداخل با ترافیک متوقف در تقاطعها در زمان چراغ قرمز

3 - عدم تداخل با ممنوعیت گردش‌ها

4 - بررسی اثرات ترافیک شبکه مخصوصاً تقاطعهای اطراف

2-4-1-21-2-                                              راه ورودی و خروجی پارکینگ:

در مواقعی که پارکینگ دارای ورودی و خروجی مجاور یکدیگر می‌باشد، راههای ورودی و خروجی می‌بایست بوسیله یک محوطه جدا کننده، حداقل با عرض 3 متر از یکدیگر جدا شوند.

2-4-1-21-3-                                              نحوه قرار دادن محل پارکها در پارکینگهای عمومی:

در انتخاب محل و نوع جای پارک توجه به اصول زیر ضروری است:

1- راهروهای اصلی در امتداد طول پارکینگ قرار گیرد.

2-  نقاط تقاطع راهروها با یکدیگر حداقل باشد.

3- برای جلوگیری از سبقت اتومبیل‌‌ها، طول مستقیم مسیر ،کمتر از 70 متر و فاصله گرده ماهی‌ها کمتر از 30 متر باشد.

4- سطوحی که برای پارکینگ نباید مورد استفاده قرار گیرد با خط‌کش و سکو مشخص گردد. ( جلوگیری از پارک غیر مجاز )

5- در راهروهای یک‌طرفه اگر جهت گردش داخلی بر خلاف جهت حرکت عقربه‌های ساعت باشد رانندگان دید بهتری دارند.

6- جریان ترافیک در راهرو و جا پارک‌های مایل، یکطرفه باشد.

7- زاویه پارکینگ مایل از 45 درجه کمتر نباشد.

8- از نظر تخلیه آبهای سطحی ، سطح پارکینگ شیبی معادل 1 یا 2 درصد داشته باشد.

2-4-1-21-4-                                              محوطه سازی پارکینگ

حدود پارکینگ عمومی می‌بایست بوسیله نرده، دیوار، گیاهان و یا فضای باز و سبز از بر گذرگاههای عمومی به قسمی جدا شود که توقف وسیله نقلیه به هیج وجه موجبات خارج شدن قسمتی از بدنه اتومبیل از مالکیت زمین پارکینگ نشود و علاوه بر این در کف پارکینگ می‌بایست جدول‌های کوتاه و برجسته‌ای پیش‌بینی شود که راننده به هنگام توقف کردن وسیله نقلیه، ضمن برخورد چرخ‌های آن با این موانع متوجه وضعیت استقرار وسیله نقلیه در محل توقف شود. کف‌ پارکینگ می‌بایست کف‌سازی شده و موقعیت نگهبانی جهت کاهش تراکم و توقف در محلهای ورودی می‌بایست با فاصله از در ورودی در نظر گرفته شود.

2-4-1-22-    پارکینگ معلولین جسمی ـ حرکتی:

در کلیه پارکینگهای عمومی باید تعدادی جای پارک که در جدول شماره (7) تعیین گردیده برای استفاده معلولین جسمی در نظر گرفت.

جدول شماره (7) حداقل تعداد جا پارکها برای معلولین جسمی ـ حرکتی در پارکینگ‌های عمومی

 

نکات زیر در طراحی پارکینگ معلولین جسمی می‌بایست رعایت گردد:

-         باید محل جاپارکهای مخصوص معلولین جسمی باعلامت استاندارد مشخص شود.

-         فاصله واقع بین جاپارکهای معلولین جسمی باید با خط کشی مشخص شود.

-         معلولین جسمی نباید ناچار شوند در مسیر خود به طرف بنای مورد نظر، راهروها را قطع کنند.

-         نباید معلولین جسمی ناچار شوند که در مسیر خود به طرف داخل بنا، از پشت اتومبیل‌های پارک شده (به‌صورت هم‌سطح) بگذرند.

-         نباید در مسیر حرکت معلولین جسمی پله بگذارند.

به منظور سادگی جابجایی معلولین جسمی و همچنین سادگی اجراء توصیه می‌شود که طراح جاپارکهای مخصوص معلولین جسمی را به‌صورت شیبدار طرح کند. به این ترتیب که ضلع طرف سکو را هم‌سطح سکو، و ضلع مقابل آن‌را هم‌سطح راهرو پارکینگ بگیرد. بین جاپارک و پیاده‌رو باید جدول برجسته‌ای قرار دهد تا مانع تجاوز وسیله نقلیه به داخل پیاده‌‌رو شود.

2-4-1-23-    احداث پارکینگ مازاد بر ضوابط در قطعات و پلاک‌های واقع در کلیه سطوح شهر براساس مصوبه شورای اسلامی شهر نی ریز می‌باشد.

2-5-         ضوابط پیش‌آمدگی ساختمانها

هر گونه پیش‌آمدگی ساختمانها براساس مصوبه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران ممنوع است.

2-6-         ضوابط حیاط خلوت و نورگیر

2-6-1-        کلیه فضاهای اصلی ساختمان بایستی دارای نور و تهویه مناسب باشد.

2-6-2-       چنانچه برای تأمین نور اطاق‌های خواب و نشیمن از نورگیر استفاده گردد، رعایت حداقل مساحت نورگیر 12 مترمربع با عرض حداقل 3 متر الزامی است و چنانچه مساحت ملک کمتر از 200 مترمربع باشد این  میزان حداقل 6 درصد مساحت ملک می‌باشد.

2-6-3-       چنانچه برای تأمین نور آشپزخانه از نورگیر استفاده گردد، رعایت حداقل مساحت 6 مترمربع با عرض حداقل 2 متر برای نورگیر الزامی است این میزان برای قطعات با مساحت کمتر از 200 مترمربع 3 درصد مساحت ملک می‌باشد.

2-6-4-              حیاط خلوتهای واقع در شمال پلاکهای شمالی که تمام عرض پلاک را در بر می‌گیرد  بایستی دارای حداقل عرض 5/1 متر باشد. این حیاط خلوت‌ها در صورتی‌که مساحتی کمتر  از 6 درصد مساحت زمین را داشته باشد جزء زیربنا و تراکم محاسبه می‌گردد و در صورتی که مساحت  آنها بیشتر از 6 درصد مساحت زمین باشد سطح آن جزء زیربنا و تراکم محاسبه نمی‌گردد. در هر صورت مساحت این حیاط‌خلوت‌ها جزء سطح اشغال ساختمان می‌باشد.

2-6-5-       کلیه فضاهای باز داخلی ـ پاسیو که به صورت متمرکز در یک نقطه از ساختمان احداث گردد و مساحت آنها بیشتر از 24 مترمربع باشد، سطح آن جزء تراکم ساختمانی زیربنا منظور نمی‌گردد.

2-7-         ضوابط مربوط به سیما و منظر شهری

2-7-1-        نماسازی کلیه وجوه قابل رویت ساختمان و سرپله اعم از ساخته شده و یا ساخت‌وسازهای جدید الزامی است و پایان کار ساختمان پس از تأیید انجام این امر مجاز می‌باشد.

2-7-2-                  در احداث ابنیه، انتخاب مصالح نماهای ساختمانی باید بگونه‌ای باشد که علاوه بر رعایت ضوابط و مقررات طرحهای جامع و تفصیلی، طراحی شهری و سایر مصوبات شورایعالی شهرسازی و معماری ایران موجب آلودگی محیط‌زیست نشود و قابل بازیافت و پاکسازی باشد.

2-7-3-          وجه غالب سطوح باید حتی‌الامکان با مصالح روشن  مانند آجر و سنگ نماسازی شود.

2-7-4-          در اراضی‌ تجاری ـ خدماتی و مختلط، تعدد تابلوهای معرفی تجاری ـ خدماتی در یک منظر شهری مجاز نمی‌باشد و هر تجاری ـ خدماتی تنها  مجاز به استفاده از یک تابلو در نما یا جداره هر یک از معابر شهری که تجاری ـ خدماتی مذکور در حاشیه آن قرار دارد، است.

2-7-5-         در طراحی ابنیه در اراضی مسکونی فضای موردنیاز جهت انباری و محل خشک نمودن البسه و احداث تأسیسات (چیلر، کولر و ....) بصورت نمایان در منظر شهری ممنوع است و تأسیسات بایستی با تمهیدات مناسب و متناسب با نمای اصلی ساختمان از نظر دید عمومی حذف شوند.

2-7-6-         استفاده از سطوح شفاف و شیشه‌ای با مساحت حداکثر 20 درصد کل سطح نما، مجاز است.

2-7-7-         تعبیه کانال و لوله‌های تأسیساتی در نماهای اصلی ساختمانها و بناها ممنوع است. شهرداری مجاز است کلیه مالکین و ساکنین ساختمان‌هایی که در نمای اصلی آنها کانال‌ و لوله‌های تأسیساتی به کار رفته ، الزام به رفع مورد بنماید.

2-7-8-         در بکارگیری مصالح ساختمانی واحدهای نوساز در همسایگی ساختمانهای موجود، رعایت هماهنگی در نمای بنا الزامی است.

2-7-9-         نصب تأسیسات روی بام‌های صاف حداقل به فاصله 3 متر از لبه بام صورت پذیرد.

2-7-10-    احداث انبار موقت و دائم و انبار کردن وسایل بر روی پشت بام و بالکن‌ها مجاز نیست.

2-7-11-         ایجاد پنجره یا بازشو در دیوارهای واقع در لبه‌های زمین به سمت پلاکهای مجاور مجاز نیست.

2-7-12-    حداقل فاصله مجاز پنجره فضاهای اصلی رو به یکدیگر از واحدهای مسکونی مجزا در یک طبقه 3 متر است.

2-7-13-    حداکثر ارتفاع مجاز سرپله از روی کف نهایی بام و اتاقک آسانسور 10/3  متر است.

2-7-14-    نماسازی مشرف به حیاط همسایه و نمای جانبی با مصالح مناسب و هماهنگ با نمای ساختمانهای همسایه به‌عهده مالک بوده و لازم‌الاجراست.

2-8-         ضوابط عمومی احداث بنا

2-8-1-    سطوح ایوان و بالکن، در محاسبه سطح مجاز ساختمانی ، در صورتی که از یک طرف بسته باشد  مساحت آن و چنانچه طرفین آن بسته باشد  مساحت آن و چنانچه کلیه جهات آن به وسیله دیوار، شیشه یا شبکه مسدود باشد تمام سطح آن جزء تراکم ساختمانی محسوب می‌شود.

2-8-2-   زیرزمین و پیلوت و سایر طبقات مشروط به اینکه برای انبار، محل تأسیسات و پارکینگ و فضاهای عمومی در نظر گرفته شده باشد، در حد سطح اشغال مجاز طرح تفصیلی ، جزء تراکم ساختمانی محسوب نخواهد شد.

تبصره : انباری خصوصی داخل واحدها در طبقات جزء تراکم ساختمانی محسوب می‌گردد.

2-8-3-  حداکثر ارتفاع سطح تمام شده سقف زیرزمین از کف معبر(درحد سطح اشغال مجاز) نبایستی از 50/1 متر تجاوز نماید.

2-8-4-  پوشش منبع آب و کولر جزء سطح ساختمانی و ارتفاع مجاز نمی‌باشد و ارتفاع آن از آخرین حد ارتفاع مجاز مصوب طرح تفصیلی نبایستی از 10/3 متر تجاوز نماید.

2-8-5-   در صورت ایجاد و احداث رواق حریم تجاری در حاشیه معابر عمومی و در اجرای طراحی شهری و طرح‌های بدنه‌سازی مصوب ، مشروط به اضافه شدن سطح این رواق‌ها و حرائم به فضای عمومی شهر، سطح آنها جزو تراکم ساختمانی مجاز محاسبه نخواهد شد.

2-8-6-  ایجاد راه‌پله برای دسترسی طبقات فوقانی از طریق فضای باز مجاز نمی‌باشد.

2-8-7-   در هیچ‌یک از سطوح خارجی ساختمان نمی‌توان پنجره مشرف به مالکیت مجاور احداث نمود، مگر این‌که از حد مالکیت مجاور حداقل 5/1 متر عقب‌تر باشد و در طبقات نیز پنجره‌ها تا ارتفاع 7/1 متری بالاتر از کف تمام شده ثابت و دارای شیشه مشجر و یا از مصالح غیرشفاف باشد، از ارتفاع 7/1 متر می‌تواند بازشو باشد.

2-8-8-   اضافه ارتفاع دست‌انداز بام برای هم‌تراز کردن خط آسمان بنا با خط آسمان بناهای مجاور بلامانع است و جزء حداکثر ارتفاع مجاز محسوب نخواهد شد. ارتفاع مجاز دست‌انداز 80 سانتیمتر می‌باشد.

تبصره: رعایت مسائل ایمنی در طراحی و ساخت‌وساز دست‌انداز الزامی است.

2-8-9-             در محورهای شمالی ـ جنوبی، قطعاتی که شامل تعریض می‌گردند و صدور مجوز آنها براساس مساحت سند اولیه می‌باشد، میزان پیش‌آمدگی ساختمان بایستی به‌گونه‌ای باشد که مزاحم قطعات همجوار نگردد. 

2-8-10-        درطراحی ساختمان، رعایت کلیه مباحث مقررات ملی‌ساختمان و آئین‌نامه 2800 الزامی است.

2-8-11-        ارتفاع دیوار محوطه پلاک نبایستی از کف حیاط از 5/2 متر بیشتر باشد.

2-8-12-        ایجاد دسترسی برای کلیه واحدهای مسکونی به حیاط، در هر حالت الزامی است.

2-8-13-        در واحدهای تجاری خطی حداکثر ارتفاع مجاز کرسی واحدهای تجاری 6/0 متر می‌باشد.

2-8-14-         ایجاد زیرزمین خارج از حد مالکیت و در زیرگذرها مجاز نمی‌باشد.

2-8-15-        نصب تابلو اعلانات و نوشته‌ها و نقاشیهای تبلیغاتی در بدنه‌های جانبی بناها مجاز نمی‌باشد، مگر مواردی که رأساً توسط شهرداری انجام می‌شود.

2-8-16-        محل نصب تابلوهای کلیه اماکن تجاری خدماتی بایستی در طرح معماری بنا پیش‌بینی گردد و پس از احداث بنا، نصب تابلوها فقط در محلهای پیش‌بینی شده در طرح معماری که به تأیید شهرداری رسیده است، مجاز می‌باشد.

2-8-17-        سمت بازشو درب ماشین‌رو و درب حیاط به‌طرف معبر ممنوع است.

2-8-18-        کلیه عقب‌نشینی‌ها در طبقه همکف که به منظور ایجاد ورودی یا معبر سرپوشیده عمومی ایجاد می‌گردد، در صورتیکه حداکثر 6/0 متر اختلاف ارتفاع با گذر داشته و متصل به گذر عمومی باشد، جزء تراکم و زیربنا محسوب نخواهد شد.

2-8-19-        در زمینهای تفکیکی که دارای طول یکسان و در یک راستا می‌باشند، ساختمانهای قدیمی که کمتر یا بیشتر از حد ضابطه ساخت‌وساز نموده‌اند ، ملاک عمل پیشروی نمی‌باشند.

2-8-20-        صدور هرگونه مجوز جهت انجام تعمیراساسی و تغییر اساسی می‌بایست با رعایت عقب‌نشینی مطابق طرح تفصیلی و ضوابط باشد.

2-8-21-        در زمین‌های دارای سند چنانچه مساحت وضع موجود و مساحت سند ، دارای مغایرت باشد مالک موظف است سند خود را اصلاح نموده و شهرداری براساس سند اصلاحی نسبت به صدور مجوز اقدام نماید.

2-8-22-        در کلیه پلاک‌هایی که، بخشی از پلاک در طرح تعریض قرار دارد:

الف- در صورتی‌که میزان مساحت در تعریض کمتر از 10 درصد مساحت ملک باشد، میزان سطح اشغال و تراکم براساس سند اولیه است.

ب- در صورتی‌که میزان مساحت در تعریض پلاک بیش از 10 درصد مساحت ملک باشد، سطح اشغال براساس باقیمانده پلاک پس از تعریض و تراکم براساس سند اولیه می‌باشد. در این صورت تا دست‌یابی به تراکم نهایی حداکثر تا یک طبقه اضافه‌تر با رعایت حقوق مجاورین بلامانع می‌باشد.

2-8-23-        چنانچه پلاکی در بین دو پلاک ساخته شده قبلی قرار گرفته باشد که براساس ضوابط ساختمانی قبل و با اخذ مجوزهای قانونی ، دارای تعداد طبقات و ارتفاع بیشتر از ضوابط ساختمانی طرح تفصیلی مصوب (جدید) باشند، پلاک فوق می‌تواند با رعایت کلیه ضوابط و مقررات به‌خصوص تأمین پارکینگ و رعایت حداقل فضای باز به‌ازای هر واحد مسکونی مطابق پلاک‌های مجاور احداث بنا نماید.

2-8-24-       چنانچه پلاکی در مجاورت قطعه‌ای نوساز بوده که دارای پیشروی بیش از حد مجاز ملک فوق (طبق ضوابط طرح تفصیلی) و دارای پایان کار از شهرداری باشد، حداکثر تا 50% عرض زمین به میزان پیشروی ضلع مشترک پلاک مجاور بلامانع می‌باشد.

2-8-25-                   چنانچه قطعه‌ای در مجاورت پلاکی با ساخت قدیمی بوده که بیش از حد مجاز ضوابط ساخت‌وساز نموده است، حتی با اخذ رضایت از پلاک مجاور قدیمی، مجاز به پیشروی بیش از حد مجاز تعیین شده در اراضی نمی‌باشد.

2-8-26-        در مجاورت پلاک‌هایی که با دو نوع تفکیکی متفاوت در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند، مثلاً پلاک اول دارای تفکیکی شرقی ـ غربی بوده و پلاک دوم دارای تفکیکی شمالی ـ جنوبی باشد و الگوی استقرار بنا در پلاک متقاضی بایستی مطابق ضابطه باشد، میزان پیشروی در ضلع مجاور با تفکیکی باید صرفاً در حد مجاز ضابطه باشد.

2-8-27-        در تفکیکی‌های ناهمگون، هر پلاک در حد مجاز خود بایستی اقدام به ساخت‌وساز نماید.

تبصره 1: در حالات استثنایی پیشنهاد شهرداری جهت اظهارنظر نهایی به کمیته فنی کمیسیون ماده پنج ارجاع می‌گردد.

2-9-    مشاعات

فضاهای مشاعی در کلیه ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی مطابق جداول زیر می‌باشد:

جدول شماره (8) فضاهای مشاعی و مجاز به احداث در مشاعات ساختمان‌های مسکونی